معرفی کابل ضد حریق

کابل مقاوم در برابر حریق (Fire Resistant Cable)

ضمن خوش آمد گویی به شما کاربر گرامی، کابل‎‎‎‎‎‎‎‎‎‎‎‎‎‎‎‎‎‎‎‎‎‎‎‎‎های مقاوم در برابر حریق کاربردهای متعددی دارد که می توان به موارد زیر به عنوان بارز ترین موارد اشاره نمود:

  • کابل سیستم‎ اعلام حریق
  • کابل سیستم روشنایی اضطراری
  • کابل سیستم‎ هوا رسانی (فن‎‎‎‎‎های هوا رسان)
  • کابل سیستم‎ امنیتی
  • کابل سیستم‎ برق رسانی اضطراری
  • کابل سیستم‎ پمپ‎ آتش نشانی

کابل‎ ضد حریق firecel cables) Cavicel) را با نام‎‎‎‎‎‎‎‎‎‎‎‎‎‎های زیادی معرفی می کنند که معروفترین آنها بشرح زیر است:

  • کابل مقاوم در برابر حریق
  • کابل مقاوم در برابر آتش
  • کابل نسوز
  • کابل ضد آتش
  • کابل اعلام حریق
  • کابل اطفاء حریق

کابل نسوز چیست؟

کابل ضد آتش به کابلی گفته می شود که بتواند مقدار دمای مشخص در مواجهه با شعله مستقیم را در مدت زمان معینی تحمل نماید.
در این خصوص استانداردهای زیادی همچون IEC ،BS ،IEEE و غیره به بررسی چگونگی ساخت، بهره برداری و تست این کابل ها پرداخته اند که می توان به مهم ترین آنها یعنی استاندارد BS اشاره ای ویژه داشت.

کابل ضد حریق شیلد دار

امروزه با توجه به حضور امواج الکترو مغناطیسی پیرامونی موجود در فضاها که ناشی از موارد متعددی است که به ساده ترین آنها میتوان امواج الکترو مغناطیسی پیرامونی ناشی از ترانس چراغ های مهتابی، وسایل موتوری موجود در منازل همچون موتور کولر، یخچال و فریزر گرفته تا امواج الکترو مغناطیسی ناشی از انتشار این امواج توسط کابل های جریان بالا یا ولتاژ بالا و حتی ناشی از حملات فرکانسی یا بمب های الکترو مغناطیسی مواجه هستیم.
یکی از آسیب پذیر ترین ورودی های سیستم های الکتریکی و الکترونیکی کابل ها بوده چرا که در سطح بسیار گسترده ای در صنعت، ساختمان های درمانی، اداری، تفریحی، تجاری و حتی منازل وجود دارند.
همین امر موجب شد تا متخصصین صنعت برق و الکترونیک چاره ای برای این پدیده مزاحم بیاندیشند.
تاریخچه لایه محافظ الکترو مغناطیس یا شیلد به سال 1913 و توسط آقای هوخشتادر در آلمان برمیگردد. ایشان برای اولین بار با یک لایه کاغذی که پشت آنرا یک لایه نازک فلزی چسبانده بود و به دور کابل ها پیچید و متوجه کاهش تاثیر پذیری کابل ها از امواج الکترو مغناطیسی پیرامونی گردید و این انقلاب صنعتی از اینجا آغاز و روند تکاملی آن کماکان ادامه دارد.

انواع شیلد:
شیلد نواری: این گونه شیلد یا محافظ الکترو مغتاطیس پیرامونی یکی از بهترین و کارآمدترین انواع شیلد بوده چرا که پوشش 100% ایجاد کرده و میتوان انرژی الکتریسیته ساکن ایجاد شده توسط امواج الکترومغناطیس پیرامونی را تا حد زیادی کنترل و دفع کرد.

شیلد بافت: این شیلد از گیس باف کردن سیم های نازک ایجاد می شود که آنرا شیلد بافت یا Wire Braid Shield می گویند. این شیلد نیز دارای مزایا و معایبی است که اصلی ترین مزیت آن انعطاف پذیری و مقاومت در برابر شکست (پارگی) می باشد و نقطه ضعف آن پوشش کمتر از 90% در بهترین شرایط آن است.

شیلد ترکیبی: برای بدست آوردن پوشش بهتر و در نتیجه انعطاف پذیری کابل راهکارهای متعددی همچون نازک تر کردن پوشش نواری و در نتیجه اضافه کردن شیلد بافت با تراکم پایین می باشد. در این حالت در صورت پارگی شیلد نواری، شیلد بافت اجازه قطع ارتباط شیلد و همچنین دفع انرژی الکتریسیته ناشی از امواج الکترو مغناطیس پیرامونی را به عهده می گیرد.

شلید بافت چند لایه: در این روش برای ایجاد پوشش حداکثری روی کابل دو یا سه لایه شیلد بافت ایجاد می کنند.

مواد قابل استفاده برای شیلد:
نوار آلومینیوم: متداول ترین نوع آن می باشد.

نوار مس: در موارد وجود امواج الکترو مغناطیس با قدرت بالاتر از نوار مسی استفاده می شود.
سیم مسی قلع اندود، سیم مس، سیم آلومینیوم با روکش مس، سیم آلومینیوم، سیم فسفز برنز، سیم نقره، سیم مسی نقره اندود، سیم طلا، سیم مسی طلا اندود و سیم های استیل و گالوانیزه به ترتیب از ابتدا به انتها از پرمصرف ترین انواع مواد قابل استفاده در شیلد بافت می باشند.

شیلد در ساختمان کابل های بسیاری کاربرد داشته که اهم آنها بشرح زیر می باشد:

  1. کابل مقاوم در برابر حریق
  2. کابل ابزار قیق و کنترل
  3. کابل تلفن
  4. کابل شبکه

و بسیاری از انواع کابل های دیگر
پس از معرفی شیلد و انواع آن حال، چرایی وجود شیلد در کابل های مقاوم در برابر حریق را بشرح زیر مورد بررسی قرار می دهیم.

چرا باید کابل های سیستم های اعلام حریق با شیلد مجهز شده باشند؟!
یکی از موارد الزام آور استفاده از شیلد در کابل های مقاوم در برابر حریق برای استفاده در سامانه های اعلام حریق بوده، چرا که گستردگی و مجاورت کابل های مقاوم در برابر حریق در ساختمانها و در کنار سایر کابل ها باعث جذب امواج الکترو مغناطیس پیرامونی و در نتیجه ایجاد اختلاف پتانسیل و جاری شدن جریان و در نهایت اعلام آلارم آتش سوزی کاذب می باشد که وجود شیلد از ایجاد چنین خطاهایی جلوگیری بعمل خواهد آورد.

از چه شیلدی در ساختمان کابل های مقاوم در برابر حریق می توان استفاده کرد؟
به دو دلیل زیر در تولید کابل های مقاوم در برابر حریق مجاز نیستیم که از شیلد بافت استفاده کنیم:

  1. سیم های شیلد بافت بسیار نازک بوده و در جریان آتش سوزی در مواجهه با کوچکترین شعله ای قطع شده و ذرات سیم یا سیم داغ ناشی از آتش سوزی به داخل عایق نفوذ کرده و باعث اتصال کوتاه و در نتیجه از کار افتادن سیستم می گردد.
  2. پوشش های آلومینیومی باعث پوشش 100% شده و احتمال ایجاد تنش های الکترو مغناطیسی را به حداقل کاهش می دهند.

کابل نسوز سیلیکونی (Silicon Cable)

یکی از مواد اصلی تولید کابل های مقاوم در برابر حریق، سیلیکون بوده که در تولید کابل های سری استاندارد بکار می رود اما کابل های معروف به کابل سیلیکونی نسوز که کابل های سیلیکون / سیلیکون هم به آنها گفته می شود کابل هایی هستند که هم عایق کابل و هم روکش بیرونی کابل از عایقی با ترکیب سیلیکون و لاستیک Silicon Rubber تولید شده اند.

سیلیکون که با ماده اصلی آنرا عنصر سیلیسیم با نماد Si نمایش داده می شود تولید می گردد در جدول تناوبی عناصر شیمیایی از خانواده شبه فلزات می باشد.
سیلیکون و لاستیک Silicon Rubber ترکیبی ساخته دست بشر بوده که با تنوع بسیار زیاد در نوع و درصد ترکیب، رنگ و مقاومت در برابر حرارت ناشی از شعله بطور غیر مستقیم و همچنین کارایی ها و کاربرد های مختلفی تولید و بهره برداری می گردد.

یکی از موارد تاثیر گذار در تحمل سیلیکون رابر ظرفیت بانک سیلیکونی آن بوده بدین معنی که درصد سیلکون موجود در لاستیک میزان تحمل سیلیکون رابر را در برابر آتش مشخص می کند.

یکی از اشکال مورد بهره برداری از سیلیکون را برای استفاده در صنعت کابل سازی است که اگر با ترکیبات درست و جایگیری صحیح در ساختمان کابل قرار گیرد، یکی از بهترین عناصر بوده، اما متاسفانه به دلیل تبلیغات نادرست و سود جویانه و یا ارزانی این کابل ها نسبت به کابل های مقاوم در برابر حریق واقعی گاهاً برای سیستم های اعلام و اطفاء حریق مورد استفاده قرار میگیرد که خود تهدیدی جدی برای سیستم های اعلام و اطفاء حریق است چرا که دمای عملکرد این کابل ها (60-) تا (250+) سانتیگراد دمای غیر مستقیم ناشی از شعله بوده و کابل های مقاوم در برابر حریق واقعی بایستی تحمل دمای 950 درجه سانتیگراد شعله مستقیم را برای سه ساعت داشته باشند.
در زیر به جدول عملکرد دمایی و مقایسه ای کابل سیلیکون / سیلیکون و کابل مقاوم در برابر حریق توجه فرمایید:

مشخصه کابل مقاوم در برابر حریق کابل سیلیکون / سیلیکون
رنگ کابل قرمز یا سفید یا سایر رنگ ها با توجه به نیاز مصرف کننده نهایی قهوه ای متمایل به قرمز / آجری
انعطاف پذیری کم زیاد
آسیب پذیری در برابر برش / سایش و کنده شدن عایق و روکش کم (در نتیجه ایمنی بالا) زیاد (در نتیجه ایمنی پایین)
مقاومت حرارتی 950 درجه سانتیگراد شعله مستقیم به مدت سه ساعت 250 درجه سانتیگراد
مقاومت در برابر پاشش آب 650 درجه سانتیگراد شعله مستقیم به مدت نیم ساعت و پاشش آب از دقیقه 15 تا دقیقه 30 مقاومت پایین
مقاومت مکانیکی در برابر ضربات ناشی از غیر ضربه مستقیم 950 درجه سانتیگراد شعله مستقیم به مدت 15 دقیقه و همزمان هر 30 ثانیه یک ضربه غیر مستقیم به قدرت 25 کیلو نیوتن مقاومت پایین
مورد مصرف در سیستم های اعلام و اطفاء حریق و سیستم هایی که نیار به کابل مقاوم در برابر آتش دارند در سیستم های که نیاز به کابل مقاوم در برابر حرارت غیر مستقیم دارند

یکی دیگر از معایب کابل های سیلیکون / سیلیکون عدم تجدید پذیری یا برگشت به طبیعت آن است که امروزه بحثی جدی نه تنها در سازمان های حفاظت از محیط زیست بلکه تمام مجامع بشری است.
اما اگر از این کابل در جایگاه خود استفاده کنیم کابل مفید برای سیستم های مقاوم در برابر حرارت تا رنج دمایی 250 درجه سانتیگراد می باشد.
در خاتمه ما آمادگی داریم تا در صورت نیاز شما به کابل مقاوم در برابر حرارت (نه در برابر حریق) بهترین و با کیفیت ترین کابل های سیلیکون را از برترین سازندگان دنیا یا برخی از سازندگان ایرانی که بصورت اختصاصی و تحت نظر کارشناسان کنترل کیفی شرکت یاز پترو نوا تولید می گردد را به شما عرضه نماییم.

کابل نسوز کویسل

استاندارد کابل اعلام حریق

استاندارد کاربردی از BS:

استاندارد  BS6387:2013 Cat. C
کابل مقاوم در برابر حریق (اعلام حریق) بایستی دمای 950 درجه سانتیگراد شعله مستقیم را به مدت 180 دقیقه (سه ساعت) تحمل نموده و در این مدت کابل اعلام حریق بتواند کماکان بدون ایجاد اختلال در نحوه عملکرد یا انتقال دیتا به کار خود ادامه دهد.

استاندارد BS6387:2013 Cat. W
طبق این استاندارد بایستی کابل مقاوم در برابر آتش دمای شعله مستقیم 650 درجه سانتیگراد را به مدت 30 دقیقه با فرض اینکه از دقیقه 15 تا آخر تست بر روی کابل پاشش آب داشته باشیم را تحمل نماید.

استاندارد BS6387:2013 Cat. Z
بر مبنای این استاندارد، کابل اعلام حریق باید بتواند دمای 950 درجه سانتی‎گراد را به مدت 15 دقیقه به همراه ضربات مکانیکی با فاصله زمانی هر 30 ثانیه یک ضربه از ابتدای تست تا پایان زمان تست (15 دقیقه) تحمل نماید.

استاندارد BS EN 50200: 2006
طبق دستورالعمل این استاندارد کابل مقاوم در برابر حریق بایستی بتواند 830 درجه سانتیگراد دمای شعله مستقیم را به مدت 120 دقیقه (دو ساعت) با فرض وارد شدن ضربات مکانیکی هر 5 دقیقه یک ضربه ناشی از نشست ساختمان را تحمل نماید.

استاندارد BS EN 50200: 2006 + Annex E
یکی از سختگیرانه ترین استانداردهای تست الحاقیه E استاندارد BS EN 50200: 2006 می باشد که شرایط تست را بدین گونه معرفی می کند:
کابل سیستم اعلام حریق بایستی بتواند 830 درجه سانتیگراد شعله مستقیم را به مدت 30 دقیقه تحمل نموده، با فرض اینکه از ابتدای زمان آتش سوزی هر 5 دقیقه یکبار ضربات تنشی ناشی از نشست و از دقیق 15 تا پایان تست پاشش آب به روش اسپرینکلری را تحمل نماید.

توجه داشته باشید که درصورتیکه کابلی بتواند پنج استاندارد تست فوق الذکر را با موفقیت پشت سر بگذارد موفق به اخذ تاییدیه LPCB از نوع Full Compliance  از موسسه Red Book Live انگلستان گردد، درصورت عدم پاس شدن هریک از تست های استاندارد پنجگانه فوق تاییدیه یا صادر نشده و یا در صورت صدور از نوع مشروط یا Not Compliance خواهد بود.

لازم به ذکر است موارد استانداردی که تا این مرحله بیان شد عمدتا مربوط به کابل های سیستم های اعلام حریق برای اماکن مسکونی، ساختمان های بلند مرتبه، سالن های سینما و… می‎باشد که از کابل های سری “استاندارد” می توان استفاده کرد، اما برای اماکنی که احتمال آتش سوزی های با احتمال وجود سیالات نفتی و روغنی وجود دارد بهتر است از کابل های سری “تقویت شده با نوار میکا که به کابل های Enhanced نام است باید استفاده نمود.

برای تست کابل های تقویت شده با نوار میکا استاندارد زیر را معرفی می کنیم. در اینصورت علاوه بر 5 استاندارد مذکور کابل مقاوم در برابر آتش تقویت شده با نوار میکا بایستی استاندارد زیر را نیز با موفقیت پشت سر بگذارد.

کابل اعلام حریق کویسل

استاندارد BS 8434-2: 2003 + A2: 2009
در این استاندارد روش تست بدین گونه بیان شده است که کابل مقاوم در برابر حریق تقویت شده با نوار میکا بایستی شعله مستقیم 930 درجه سانتیگراد را به مدت 120 دقیقه (دو ساعت) تحمل نموده همچنین از زمان شروع آتش سوزی تا پایان دو ساعت زمان تست هر پنج دقیقه یک ضربه ناشی از تنش های نشست ساختمان را تحمل نماید و مهم اینکه بتواند از دقیقه 60 تا پایان آتش سوزی یعنی به مدت یک ساعت پاشش آب را نیز تحمل نماید.

همچنین در مواردی که آتش سوزی به دلیل وجود مواد و سیالات نفتی قابل اشتعال مدت زمان بیشتری ادامه داشته باشد بهتر است از کابل های MICC که مخفف Mineral Insulated Copper Cladding Cable  است استفاده نمود معمولا از این کابل ها در پالایشگاه ها و انبارهای نفت استفاده می شود.

شرکت Cavicel ایتالیا کابل ضد حریق خود را با نام تجاری Firecel تولید و روانه بازار مصرف می کند و همانگونه که پیشتر نیز گفته شد موارد استفاده کابل های سری استاندارد شرکت کویسل که با کد Firecel SR114 H تولید و عرضه میشوند.

جهت سیستم های اعلام و اطفاء حریق، روشنایی اضطراری و… سالن های سینما، تئاتر، موزه ها، بیمارستان ها، مراکز خرید، آسمان‎ خراش ها، ادارات، مدارس، فرودگاه ها، زیر زمین و تونل ها، ایستگاه های قطار، مراکز کامپیوتری، سیستم های هشدار، سیستم های کنترل ترافیک و سیستم های اطفاء حریق می باشد.

برگشت به بالا
× چگونه می‌توانم به شما کمک کنم؟